เมื่อตอนเด็กๆ เรารู้ว่าการหาเลี้ยงชีวิต จำเป็นต่อการมีชีวิต
ชีวิตของเราอาจจะเหมือนกับต้นไม้ในหลอดทดลองที่ต้องคอยมีสารอาหารมาประคับประคอง
พอโตขึ้นมาอีกหน่อย เรามองว่าการมีชีวิต คือ การใช้ชีวิต
ควรได้ทำอย่างที่เราอยากทำให้เต็มที่ เหมือนมีรถคันหนึ่ง ก็ต้องใช้มันขับออกไป
จนตอนนี้ อยู่ดีดีเราก็คิดว่า บางที การมีชีวิตของเรา คือ การดำรงชีวิต
เราไม่ใช่เจ้าของชีวิตของเรา เราเลยไม่มีสิทธิ์ที่จะใช้มัน
ใช่.. เราไม่ใช่เจ้าของของอะไรเลย เพราะถ้าเราเป็นเจ้าของมันจริง
เราควรจะควบคุมมันได้ ควรจะสามารถสั่งได้ทุกอย่าง ซึ่งไม่เป็นเช่นนั้น
ชีวิตที่เราคิดว่าเป็นของเรา อยู่ดีดีมันจะป่วย มันก็ป่วยของมันเอง
อยู่ดีดีเกิดอยากจะตาย หลายคนก็ตายไปโดยไม่ทันตั้งตัว
แล้วเราจะมีสิทธิใช้ชีวิตได้ยังไง ในเมื่อมันไม่ใช่ของเรา
เราอาจจะมีหน้าที่แค่ดำรงชีวิตให้เป็นปกติสุข
เหมือนที่ต้นไม้ไม่เคยเป็นเจ้าของอะไรเลย
แม้กระทั่งลูกไม้ที่มันสร้างมา
ผลผลิตของมันก็เป็นอาหารสัตว์ป่า
โดยที่ต้นไม้ไม่เคยเอากิ่งฟาดสัตว์ที่มากินลูกไม้ของมัน
ไม่เคยคิดว่าแอปเปิลที่หวานที่สุดเป็นผลผลิตของฉัน
เพราะสิ่งที่สร้างแอปเปิลไม่ใช่เป็นเพียงต้นแอปเปิล
แต่ประกอบไปด้วยดิน อากาศ น้ำ แร่ธาตุ
ต้นแอปเปิลจึงไม่มีสิทธิสมบูรณ์ในลูกแอปเปิลนั้น
แล้วมนุษย์เรา่ล่ะ.. จะมีสิทธิในอะไร?
